Poortgebouw Bosboomstraat
Rijksmonument
Het poortgebouw aan de Bosboomstraat in Lakerlopen is een beschermd rijksmonument. Het staat onder nummer 518788 ingeschreven in het monumentenregister van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, dat valt onder het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het aanwijzingsbesluit vond plaats op 27 augustus 2001, en op 5 augustus 2002 werd het poortgebouw ingeschreven. Als hoofdadres staat Bosboomstraat 24 vermeld, aangevuld met Bosboomstraat 26, Van Dijckstraat 15 en Van Dijckstraat 16. Na de wijkvernieuwing heeft het poortgebouw nieuwe huisnummers gekregen: Bosboomstraat 36 en Bosboomstraat 38.
Poortgebouw Bosboomstraat, augustus 2008 - Foto: Martijn Peters
Inleiding
Het poortgebouw is gebouwd in de straatwand van de Bosboomstraat en is gebouwd in traditionele stijl. De bouwperiode rijkte van 1920 tot en met 1921, waarbij 1921 als bouwjaar is vastgelegd. Het poortgebouw met woningen is ontworpen door de in Eindhoven geboren architect L.P.J. Kooken (26 maart 1867 - 3 april 1940). Het poortgebouw en de buurt waar het deel van uitmaakte, kwam tot stand in opdracht van de woningbouwvereniging voor katholieke arbeiders St. Joseph. Het poortgebouw is centraal gelegen in de buurt.
Poortgebouw Bosboomstraat: onderdoorgang, augustus 2008 - Foto: Martijn Peters
Omschrijving
Het middendeel van het poortgebouw bestaat uit twee bouwlagen met een topgevel. Dit middendeel heeft een schilddak waarbij de nok evenwijdig aan de straat loopt. De topgevel is voorzien van een zadeldak. Aan weerszijden van het middendeel bevind zich een éénlaags gedeelte, dat gebouwd is onder een wolfdak.
In het midden van het poortgebouw bevindt zich de brede onderdoorgang naar de Van Dijckstraat, welke is voorzien van een segmentboog. Aan weerszijden van deze onderdoorgang bevinden zich twee smalle doorgangen onder rondbogen. Tussen deze onderdoorgangen bevinden zich bakstenen pijlers ter ondersteuning van de kruisgewelven. Oorspronkelijk werd de brede doorgang gebruikt voor auto- en fietsverkeer, en de smalle doorgangen waren bestemd voor voetgangers. Heden bevind het poortgebouw zich geheel in voetgangersgebied.
Het poortgebouw is uitgevoerd in baksteen, waarbij de pijlers aan de straatzijde zijn voorzien van natuursteen kapitelen. De zogeheten wenkbrauwen benadrukken de onderdoorgangen. Ze zijn in een afwijkende kleur baksteen aangebracht boven de bogen van de doorgangen. In reliëf is vertikaal de datering "ANNO" en "1920" in een ruitvormige omlijsting in het metselwerk aangebracht. De smeedijzeren ankers vormen de initialen van de woningbouwvereniging St. Joseph: S.J.
De woongedeeltes bevatten overwegend samengestelde ramen, in de topgevel bevinden zich T-ramen.
Waardering
In het monumentenregister staat beschreven dat het poortgebouw van algemeen belang is, waarbij ter illustratie specifiekere belangen worden omschreven. Zo is er een cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de zorg voor de arbeidershuisvesting op religieuze grondslag, en als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de volkswoningbouw. Het heeft architectuurhistorisch belang door de sobere vormentaal en is van belang als voorbeeld van het werk van architect Louis Kooken. Het geheel heeft ensemblewaarden als een vroeg en een goed voorbeeld van seriewoningbouw met toepassing van assenstelsels en poorten, die het ruimelijk karakter van de buurt versterken. Het is ook van belang vanwege de architectonische gaafheid van het exterieur.
-- + --
Geen reacties
Gesloten voor reacties.
RSS reacties.
